مثل خاک کوزه‌گری...

آب اگر بر خاک ریخته شود، خاک را نرم می‌کند. خاک، گِل می‌شود و گِل را می‌شود شکل و ورز داد؛ وقتی آب را روی خاک بریزی، خاک رام  دست تو می‌شود. از همه خاک‌ها نرم‌تر، هم خاک رس است که رام‌ترین نوع خاک‌هاست و از آن سفال می‌سازند، کوزه و پیاله و خمره ... تصویر گِل رُسی که لا به لای انگشتان کوزه‌گر شکل می‌گیرد مرا به یاد آدمیزاد می‌اندازد که خداوند در قرآن می‌فرماید: انسان را از گلی خشک مانند سفال آفرید.
گل که خشک می‌شود، اگر به آن انگشت بزنی، اجزایش از هم می‌پاشد.  آدمیزاد، ذات اصلی‌اش نرم و نرم‌دلی است، و سختی و سنگدلی هر جا باشد، علامت دور شدن از انسانیت است. حالا برعکس، خاک که اگر آب رویش بریزی نرم می‌شود و گِل درست می‌شود، اگر روی سیمان آب بریزی سفت و سخت می‌شود، مثل سنگ. سیمان هم که می‌دانیم مصنوعی است، طبیعی نیست. به جای دل سنگ، بهتر است بگوییم دل سیمانی. قدیم‌ها که سیمان نبود مردم چاره‌ای نداشتند که شخص قسی القلب را سنگدل بگویند ولی سنگ اگر رویش آب بریزی هیچ چیز که نباشد، لالقل قشنگ‌تر می‌شود. بعد از درازمدت هم، آب سنگ را شکل می‌دهد و در آن حفره درست می‌کند ولی آدمی که دلش سیمان است، دلی دارد که هیچ ربطی با طبیعت خودش که همان جهان است ندارد، هر قدر هم که آب محبّت روی دلش بریزی دلش سفت تر و سخت‌تر می‌شود.