من معذرت نمی‌خواهم!
«من از كاری كه انجام داده‌ام معذرت می‌خواهم»، «تقصير من بود، ببخشيد» گفتن و شنيدن اين جملات اين روزها كمتر برای افراد جامعه آشناست. جملاتی كه شايد به ظاهر از چند واژه مختصر تشكيل شده باشند اما بار معنوی و اخلاقی بالايی دارند و اطرافیان ما را تحت تاثير خود قرار می‌دهند.
همه ما در طول روز با آدم‌های زيادی گفت‌وگو می‌كنيم و ارتباط داريم. آدم‌هايی كه جزو لاينفك روابط اجتماعی ما هستند و به نوعی در تقابل با آنها، رفتار اجتماعی ما شكل می‌گيرد و يا می‌تواند رفتار ديگران را شكل دهد. در اين چرخه روابط اجتماعی گاه آنچه بيشتر نمایان است يا به قول خودمان «توی ذوق می‌زند» رفتار طلب كارانه و غير مسئولانه‌ای است كه ممکن است از خود ما سر بزند تا فرار به جلويی باشد برای نگفتن يك عذر خواهی ساده.
اين رفتار طلب كارانه و فرار از قبول اشتباه معمولا در همان محيط اجتماعی ما جان می‌گيرد و ريشه می‌دواند در تمام زندگی‌مان. هر چند اين رفتار خودش را هميشه پشت چهره آرام و اجتماعی ما پنهان می‌كند اما در برخی مواقع به دادمان(!) می‌رسد تا به راحتی از پذيرش اشتباه‌مان شانه خالی كنيم. در اين نوع رفتار طرز فكر افراد گمان می‌کنند قرار نيست هيچ وقت اتفاقی بيفتد كه مسبب آن آنها باشند و اگر هم اين اتفاق بيفتد نياز به عذر خواهی و تلاش برای جبران وجود ندارد.
اين آفت رفتار اجتماعی در تمام لايه‌های جامعه قابل بررسی است مثلا در ميان روابط همسران و يا روابط فرزند و والدين يا حتی در ميان مديران. مدير، همسر و يا والدينی كه با غروری كاذب حاضر به پذيرش اشتباه و تلاش برای جبران آن نباشند ناخودآگاه اين تفكر را به كودكان القا می‌كنند كه در همه حال بايد طلبكار باشی و نيازی نيست برای اشتباهی كه كردی معذرت خواهی كنی.
اين تفكر با كودك بزرگ می‌شود. او در مدرسه، خانه، گروه همسالان و... دائم با افرادی روبروست كه همه از بقيه طلب دارند و اگر مرتكب اشتباهی شوند حاضر به پذيرش آن نيستند و اين رويه آرام آرام ادبیات گفتاری فرد را دستخوش تغيير می‌كند.
بنابراين جوان و نوجوان ما همچون والدين خود، مديران و... تلاش می‌كند با طلب كاری و حق به جانب بودن از پذيرش اشتباه خود شانه خالی كند يا اينكه دست به دامن شيوه‌های رندانه همچون رفتارهای دوگانه و به کارگیری ادبیات کنایه آمیز شود كه «الف تا ی» آن را در محيط مدرسه، خانه و جامعه و ...مشق كرده است.
نكته‌ای دیگر اینکه زمانی که برای یک عذرخواهی ساده صرف می‌کنیم خیلی کمتر از زمانی‌ست برای به كارگيری ادبيات دو پهلو و توجيه ديگران صرف می‌کنیم. كما اينكه فردی كه رفتار اشتباه خود را می‌پذيرد به عنوان يك فرد مسئوليت پذير و محترم با مناعت طبع معرفی شود.
همه ما مسئولیت و تعهد اخلاقی داریم؛ حداقل برای قضاوت رقتارهای خودمان. برای زمان هايی كه با خودمان خلوت می‌كنيم و با دو دو تا چهارتای ساده اشتباه خودمان را قبول می‌كنيم.
